یکی از محبوبترین برنج‌های بازار داخلی ایران است که به دلیل کیفیت و قیمت مناسب، همواره بخش مهمی از تقاضای بازار را بخود اختصاص داده است.قطعا برنج طارم فجر تا بحال به چشمتان خورده است. ویژگی های این برنج چیست و چرا کشت آن در سالهای اخیر در اراضی شالیکاران استان مازندران افزایش یافته است.

برنج فجر

برنج فجر در سال 1377 بصورت طرحی تحقیقی در استان مازندران اجرا و در 1380 توسط موسسه تحقیقات برنج با همکاری موسسه تحقیقات بین المللی برنج فیلیپین به عنوان رقمی جدید معرفی گردید. محققینی که روی این رقم کار کرده بودند، در رابطه با برنج فجر، مقاله‌ای تحت عنوان “معرفی رقم جدید برنج فجر با عملکرد و کیفیت مطلوب” در 1385 نگاشته و رسماً آنرا به مجامع علمی و جامعه کشاورزی معرفی نمودند. این رقم پس از برنامه های ترویجی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی موفق به جلب رضایت کشاورزان و مصرف کنندگان گردیده و نهایتاً در سال 1394 بطور کامل گسترش یافته و برای اولین بار بیش از 5 هزار هکتار از اراضی شالیکاران استان مازندران را بخود اختصاص داد.

ویژگی‌های برنج فجر اعلاء

برنج فجر رقمی تراریخته با صفات مطلوب و ویژگی‌های مثبت زیادی است. خواصی چون، زودرسی، عملکرد و کیفیت مطلوب، عطر ضعیف، ارتفاع کوتاه، مقاومت نسبی به آفات و بیماری‌ها نظیر کرم برگ‌خوار، کرم ساقه خوار، و بیماری پوسیدگی طوقه از ویژگی های این محصول است. مقاومت کامل به بیماری بلاست  دارد و سازگاری وسیع این رقم با شرایط اقلیمی و آب و هوایی استان مازندران و سایر استان های برنج خیز کشور از خواص دیگر آن است. با عنایت به کیفیت پخت و عطر و طعم خیلی نزدیک برنج فجر به رقم بومی طارم، این رقم یکی از بهترین گزینه‌ها هم برای تولیدکنندگان و هم برای مصرف‌کنندگان می‌باشد. جهت شناسایی این رقم از نظر ظاهری کافی است به موارد و ویژگی‌هایی چون؛ دانه‌های کشیده و شمشیر یا خنجر مانند (یعنی یک سر آن نسبت به سر دیگرش دارای قطر بیشتری است)، اندازه متوسط، بافت شیشه‌ای، رنگ سفید کدر و طول دانه‌هایی که به اندازه 8 میلیمتر هستند دقت نمائید.

آنچه لازم است در رابطه با پخت برنج فجر بدانید

در برنج آبکش  ویتامین B آن با آبکش شدن از دست رفته و برنج بدون ویتامین باقی می‌ماند. اما اگر برنج بصورت آبکش پخته شود ویتامین B در آن باقی بوده و مواد موثره آن حفظ می‌شود. برای حفظ ویتامین‌های برنج، پیشنهاد می‌شود قبل از آبکش کردن، یک لیوان از آب آن را برای استفاده در آش یا سوپ جدا کنید و با چند قاشق ماست طعم دار کنید.

اگر فرصت پخت برنج را ندارید، می‌توانید آن‌ را شب قبل آبکش کرده، در یخچال نگهداری کنید. روز بعد می توانید خیلی سریع و آسان پلو خود را آماده کنید. اگر چه در بیشتر مواقع برنج کته را نمی خیساننند، اما شما می توانید ، برنج را به مدت یک ساعت در آب گرم خیس کرده و سپس با اضافه کردن روغن به آن، درجه حرارت را کم کرده و برای 20 تا 30 دقیقه کته را پخته و آماده سرو کنید.

طرز پخت برنج فجر

طرز پخت مواد غذایی تعیین کننده‌ترین فاکتور در چگونگی مزه، ظاهر، کیفیت و حتی ویتامین‌ها و املاح یک وعده غذایی است.  برخلاف انواع برنج‌های خارجی که طریقه پختشان چندان تاثیری بر کیفیت آنها ندارد، برنج‌های ایرانی زمانیکه بصورت کته‌ای طبخ شوند، شدیداً به نحوه پخت حساس هستند. بمنظور آشنایی مصرف کنندگان محترم با طرز پخت این برنج ، نکاتی بشرح زیر ارائه می‌شوند:

الف) پخت آبکشی برنج فجر

1. برنج را چند مرتبه بشورید تا زمانیکه آب آن کاملا صاف و شفاف گردد.
2. برنج را در آب ولرم ریخته و قدری نمک اضافه نمایید و اجازه بدهید تا حدود 3 ساعت به همان شکل بماند. توجه داشته باشید که مقدار نمک در حدی باشد که آب قدری شور بنظر برسد چرا که هنگام آبکشی، مقداری از شوری آن کاسته خواهد شد.
3. پس از 3 ساعت، برنج و آب داخل آنرا داخل یک فابلمه که ظرفیت مناسبی برای حجیم شدن برنج داشته باشد بریزید. میزان آب باید به قدری باشد که سطح آب به حد دو بند انگشت بالاتر از سطح برنج باشد.
4. زیر گاز را به اندازه متوسط روشن کرده و درب قابلمه را تا زمانیکه مطمئن نشدید که دیگر سرریز نمی‌شود، نگذارید.
5. در زمان جوش، چند بار برنج را هم بزنید.
6. حدود 10 دقیقه اجازه دهید که بجوشد. سپس با دندان یا توسط انگشت برنج را کمی فشار دهید. هرگاه حس کردید که حدود 80 درصد پخته و 20 درصد هنوز خام است، آنگاه اقدام به آبکشی نمایید. توجه داشته باشید که برای آبکشی حتماً از آب ولرم استفاده نمایید.
7. پس از آبکشی، برنج را داخل قابلمه بریزید. اما اگه مایل به داشتن ته‌دیگ نیز هستید، می توانید از نان یا سیب زمینی یا … استفاده کنید به اینصورت که ابتدا ته قابلمه کمی روغن (به اندازه تقریبی 3 الی 4 قاشق روغن مایع) یا مقداری کره بریزید. سپس نان یا سیب زمینی اسلایس شده را ته قابلمه بچینید و بعد برنج را روی آن بریزید. روی برنج هم مقداری کره یا روغن اضافه نمایید و درب قابلمه را گذاشته و بمدت تقریبی 30 دقیقه روی شعله خیلی کم بگذارید تا دم بکشد. برای اینکه بخار قابلمه بیرون نرود، بهتر است که از دمپخت استفاده نمایید.

ب) پخت کته برنج فجر

1. برنج را همانند بند قبلی، چند مرتبه بشورید تا زمانیکه آب آن کاملا صاف و شفاف گردد.
2. برنج را در آب ولرم ریخته و قدری نمک اضافه نمایید. مقدار نمک به اندازه دلخواه باشد. توجه کنید که برخلاف پخت آبکشی، در حالت کته، آب برنج نباید به شوری میل نماید. مقدار آب باید به قدری باشد که سطح آب به حد یک بند انگشت بالاتر از سطح برنج باشد. ضمناً در این مرحله، روغن یا کره هم به مقدار دلخواه باید اضافه شود.
3. زیر گاز را به اندازه متوسط روشن کرده و درب قابلمه را تا زمانیکه مطمئن نشدید که دیگر سرریز نمی‌شود، نگذارید.
4. زمانیکه آب برنج کشیده شد و در سطح برنج هیچ آبی باقی نماند، درب قابلمه را با دمپخت بگذارید و شعله آنرا تا حد ممکن کم کنید.
5. بمدت تقریبی 30 دقیقه اجازه دهید تا دم بکشد. سپس برنج شما آماده است.

تفاوت برنج فجر با برنج طارم استخوانی

در رابطه با مقایسه برنج فجر با طارم باید پیش از هر چیزی به این نکته اشاره کرد که برنج طارم یک گونه مشخصی نداشته و در این نوشتار مختصر امکان قیاس برنج فجر با تمامی این گونه میسر نمی‌باشد. بنابراین، بمنظور انجام این مقایسه، گونه محلی طارم که بسیار پر طرفدار است را در نظر می‌گیریم.

• برنج مذکور از نظر طول، قدری بلندتر از طارم محلی است اما بعد از پخت، برنج فجر 2/10 میلیمتر و طارم محلی 14 میلیمتر قد می‌کشد.
• برنج فجر و طارم از نظر طعم و مزه، با یکدیگر شباهت دارند.
• برنج فجر از نظر عطر پایین‌تر از متوسط ارزیابی شده اما امتیاز برنج طارم عالی است. البته برنج‌های پرمحصول معطر نیستند اما برنج فجر از نوع سرد 90 روزه استثنائاً دارای عطر است.

قیمت برنج فجر

قیمت برنج به شدت به برند، نوع، کیفیت، منطقه و شرایط بازار بستگی دارد. همچنین، با توجه به شرایط بازار جهانی، قیمت برنج ممکن است متفاوتر هم باشد. می توانید اطلاعات بیشتری درباره قیمت  به روز برنج فجر و دیگر انواع برنجهای ایرانی را  در بازارهای محلی و بین المللی از طریق منابع اینترنتی و صفحه محصولات این سایت بدست آورید.